Opis drewna i jego zastosowanie – do jakich domów i kotłów?
drewno jest to paliwo stałe, łatwo dostępne i tanie, używane do kotłów c.o. i kominków,
typowe, tradycyjne kotły na szczapy i polana drewna mają dość małą sprawność ~60%, nowoczesne kotły zgazowujące, z dwustopniowym spalaniem drewna mają sprawność na poziomie 80-90%,
sprawność kotła zależy od wilgotności drewna, powinna ona wynosić 12-20%,
niską wilgotność uzyskuje się poprzez suszenie (sezonowanie) drewna min. 1,5-2 lat
zawartość popiołu wynosi 3-4%, siarki – znikome ilości 0,03-0,08% - im mniej tych składników, tym większa wydajność paliwa
drewno może być paliwem w uniwersalnych kotłach na paliwa stałe, obok węgla, pelet, wiór, zrębków, itp., a także w kotłach produkujących ciepło i prąd, czyli w systemach mikrokogeneracyjnych,
Wydajność drewna – ile ciepła ze spalenia 1 kg paliwa?
drewno jest mało wydajnym paliwem, wartość opałowa drewna suchego wynosi 8-15 MJ/kg (~8400MJ/m3 = 5460 MJ/mp – metra przestrzennego), tzn.: z 1 kg (m3) drewna można uzyskać 8-15 MJ (8400 Mj) ciepła
wydajność zależy od stopnia wilgotności drewna, suche może być nawet dwa razy bardziej wydajne
w przeliczeniu na ilość energii uzyskanej w ciągu 1 h z 1 kg drewna, wartość opałowa wynosi 4-4,9 kWh/kg
Składowanie drewna
Lokalizacja składowania na terenie otwartym
drewno, przed użyciem powinno być sezonowane, czyli pozostawione do wyschnięcia na min. 1 rok, a najlepiej 2 lata,
aby dobrze i szybko wyschło, powinno być połupane na szczapy o długości wygodnej do użycia, czyli 30-40 cm,
w czasie sezonowania, szczapy muszą być zabezpieczone przed działaniem deszczu i śniegu, najlepiej, jeśli są ułożone na terenie otwartym pod zadaszeniem, w tzw. drewutni, pod wiatą albo w szopie gospodarczej,
nie powinny leżeć bezpośrednio na ziemi, gdyż mogą ciągnąć z niej bardzo szkodliwą wilgoć, najlepiej pryzmę drewna ułożyć na ruszcie lub legarach, co zapewni odpowiednią wentylację,
Składowanie w pomieszczeniu
drewno przechowywane w domu, powinno być już sezonowane
musi mieć zapewnione odpowiednie warunki, nie może być składowane w miejscach wilgotnych,
pomieszczenie ze składowanym drewnem musi być dobrze przewietrzane i wentylowane,
drewno składowane w kotłowni, nie może leżeć – z uwagi na jego łatwą zapalność –blisko kotła, ale w bezpiecznej odległości (najlepiej ok. 1 m); podobnie drewno ułożone w pokoju, przy kominku.
Kotłownia na drewno
Lokalizacja i wymagania techniczne pomieszczenia?
kotłownia na paliwo stałe musi mieć wysokość min. 2,2 m, chyba, że dom jest wybudowany przed 12/2002 r. – wtedy dopuszcza się wysokość 1,9 m,
kubatura pomieszczenia obliczana jest ze względu na moc cieplną kotła: 4 m3 na każdy 1 kW nominalnej mocy cieplnej, ale nie może mieć mniej niż 30m2,
posadzka musi być wykonana z materiałów niepalnych,
do pomieszczenia musi być doprowadzona instalacja kanalizacyjna, by możliwe było odprowadzenie wody po podłodze do kratki ściekowej (spadek podłogi w kierunku kratki),
kotłownia wentylowana jest w sposób grawitacyjny, nawiewno-wywiewny,
otwór nawiewny ma przekrój min. 200 cm2 i znajduje się w ścianie zewnętrznej na wys. max.1 m nad podłogą,
jeżeli kotłownia nie ma ściany zewnętrznej, nawiew może odbywać się kanałem poprzez pomieszczenia sąsiednie,
otwór wywiewny (kratka wentylacyjna) umieszczony jest pod sufitm (najlepiej za kotłem) i prowadzi do kanału wentylacyjnego w kominie; panał ma wymiary 14x14 cm,
jeżeli kotłownia ma ścianę zewnętrzną, należy w niej wybić okna,
drzwi wejściowe do kotłowni mają szerokość w świetle min. 80 cm, są otwierane na zewnątrz i mają odporność ogniową EI30, od wewnątrz kotłowni drzwi nie mają klamki i otwierają się przez pchniecie,
kotłownia musi mieć zapewnione sztuczne oświetlenie elektryczne,
Gdzie ustawić kocioł?
kocioł musi być tak ustawiony, by z każdej strony był możliwy do niego dostęp, czyli powinien mieć wolną przestrzeń o szerokości 100 cm po bokach, 70 cm z tyłu i 200 cm z przodu, co gwarantuje możliwość jego swobodnej obsługi, czyszczenia i konserwacji,
kocioł stoi na podwyższeniu-fundamencie o wysokości 5 cm, wykonanym z materiału niepalnego,
przed kotłem wyłożony jest pas blachy stalowej o szer. 50 cm i gr. 7 mm,
Jak odprowadzać spaliny?
spaliny i dym z kotła na paliwo stałe odprowadzane są przewodem dymowym, znajdującym się w kominie,
przewód dymowy musi być żaroodporny; może być murowany, ze stali nierdzewnej lub szamotowy w kominie z pustaków z keramzytobetonu,
Dostawy paliwa
Jak kupić dobre paliwo?
najtaniej można kupić drewno w nadleśnictwie; nie jest ono sezonowane i przycięte; trzeba jest przez rok lub dwa składować i porąbać na szczapy,
dobre, sezonowane drewno można kupić w tartaku i składzie opałowym, tam jest ono już pocięte na szczapy o dł 30-45 cm,
Najczęstsze wady dostarczanego paliwa
drewno złe, to przede wszystkim drewno wilgotne, nie sezonowane; jego wartość opałowa jest dwa razy mniejsza,
duża zawartość żywicy też obniża jakość drewna, dlatego nie powinno się spalać drewna iglastego,
Jak sprawdzić jego jakość?
- na próbę można kupić jak najmniejszą ilość drewna i zapalić w kotle lub kominku – jeśli będzie się dymiło, strzelało żywicą i brudziło ścianę, znaczy, że nie nadaje się do kupna,
Częstotliwość dostaw
– roczne zużycie drewna dla domu o pow. 150. m2 to 6-12 t, czyli 10-20 m3 (w zależności od rodzaju drewna); jeśli jest do dyspozycji duża drewutnia, najlepiej kupić jak najwięcej paliwa, mając na uwadze to, że im dłużej jest ono składowane, tym lepiej.
Eksploatacja
Bezpieczeństwo – czy zagraża mieszkańcom?
kocioł na drewno musi posiadać na tabliczce znamionowej znak CE, który gwarantuje bezpieczne działanie podczas prawidłowego użytkowania,
musi też posiadać instrukcję techniczną dla instalatora i użytkownika (tzw. dokumentację techniczno-ruchową DTR),
na kotle powinny być zapisane ostrzeżenia dotyczące paliwa oraz wymagania co do kotła i ograniczenia w jego działaniu; wymagania dotyczą m.in. wentylacji pomieszczenia i miejsca zamontowania kotła,
równe, bezpieczne spalanie bez dymu i swądu, daje drewno z twardych gatunków drzew liściastych: grab, buk, dąb i owocowych (zapach): jabłoń, grusza, wiśnia,
nie zaleca się stosowania drewna z drzew liściastych, gdyż dają dym, sadzę i zawierają dużo „strzelającej” żywicy, która brudzi otoczenia kominka lub kotła,
niewłaściwa obsługa kotła i nie przestrzeganie zasad bezpieczeństwa może spowodować w trakcie spalania drewna wydzielanie się trującego tlenku węgla CO,
nie wolno ustawiać na kotle, lub też w jego pobliżu żadnych łatwopalnych materiałów i substancji, jeśli nie jest znana ich palność, odległość od paleniska powinna wynosić min. 20 cm
jeśli ma miejsce niebezpieczeństwo pożaru, wybuchu, itp. kocioł musi być natychmiast wyłączony,
Obsługa kotła
montaż, instalacja kotła i przeprowadzenie próby grzewczej muszą być przeprowadzone przez autoryzowany serwis, co daje podstawę do udzielenia gwarancji przez producenta,
serwisant nastawia parametry działania kotła zgodnie z instrukcją i życzeniem właściciela, uruchamia też po raz pierwszy kocioł,
użytkownik może jedynie włączyć kocioł, nastawić temperaturę na miarkowniku ciągu, wyłączyć kocioł, a w czasie pracy sprawdzać jego działanie,
podczas wybierania popiołu z kotła, materiały łatwopalne muszą być w odległości minimum 1,5 m od kotła,
popiół z kotła należy przełożyć do pojemnika z pokrywą,
kocioł na drewno powinien być użytkowany z maksymalną temperaturą 95 st. C
Konserwacja kotła i przeglądy
czyszczenie kotła odbywa się raz w tygodniu,
nie należy czyścić ścian komory spalania,
czyścić można kocioł jedynie niepalnymi środkami myjącymi,
najmniej zanieczyszczone są kotły zgazowujące drewno, najrzadziej się też je czyści – raz na kilka tygodni.
przegląd techniczny kotła powinien odbywać się raz w roku, może go dokonać instalator z ogólnymi uprawnieniami instalacyjnymi,
Przegląd instalacji wentylacyjnej i dymowej
konieczny jest też okresowy przegląd przewodów kominowych: wentylacyjnych i dymowych, a także ich czyszczenie, przegląd powinien być robiony co 3 miesiące,
przegląd musi obejmować również wentylację nawiewną; jej złe działanie lub niedrożność mogą spowodować obniżenie sprawności kotła.
Koszty
Roczne zużycie dla domu o pow. ~150 m2
- 6-12 t/rok, czyli 10-20m3/rok ( w zależności od rodzaju drewna).